در تفسیر امام حسن عسکری علیه السلام در ذیل فرمایش خدای متعال که می فرماید : و بالوالدین احسانا : و به پدر و مادر نیکی کنید . آمده است :
رسول خدا فرمود :
افضل والدیکم و احقهما لشکرکم محمد و علی
بهترین و سزاوارترین پدر و مادر شما به سپاسگزاری ، همانا محمد و علی هستند.
حضرت علی ابن ابی طالب علیه السلام فرمود :
از پیامبر شنیدم که فرمود :
انا و علی ابوا هذه الامة و لحقنا علیهم اعظم من حق ابوی ولادتهم فانا ننقذهم ان اطاعونا من النار الی دارالقرار ئ نلحقهم من العبودیة بخیار الاحرار.
من و علی دو پدر این امت هستیم ، همانا حق ما بر مردم بزرگتر و بیشتر از حق پدر و مادر نژادی آنهاست ، چرا که اگر آنان از ما پیروی کنند آن ها را از جهنم نجات داده و به سوی بهشت می بریم و از بندگی رهایی داده و به بهترین آزادگان ملحق می سازیم.
حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها فرمودند :
ابوا هذه الامة محمد و علی یقیمان اودهم و ینفقذانهم من العذاب الدائم ان اطاعوهما و یبیحانهم النعیم الدائم ان وافقوهما
محمد و علی دو پدر این امت هستند که اگر از آنها اطاعت کنند آن ها را از کژی ها و انحرافات بازداشته و از عذاب همیشگی رهایی می بخشد و اگر پیرو آنها باشند نعمت همیشگی را به آن ها ارزانی می دارند.
امام حسن علیه السلام فرمود :
محمد و علی ابوا هذه الامة فطوبی لمن کان بحقهما عارفا و لهما فی کل احواله مطیعا یجعله الله من افضل سکان جنانه و یسعده بکراماته و رضوانه
محمد و علی دو پدر این امت هستند خوشا به حال کسی که به حق آنها عارف باشد و در همه حالات زندگی از ایشان اطاعت کند که در این صورت خدای متعال از بهترین ساکنان بهشتش قرار داده و با کرامات و رضوانش به سعادت قرین می سازد.
امام حسین علیه اسلام فرمودند :
من عرف حق ابویه الافضلین محمد و علی و اطاعهما حق طاعته قیل له : تبحبح فی ای الجنان شئت
کسی که حق دو پدر برتر خود ، محمد و علی را بشناسد و حقیقتا به تمام و کمال از آنان اطاعت کند ، روز قیامت به او خطاب می شود : هر کجای بهشت را که دوست داری ساکن شو !
امام سجاد علیه اسلام فرمودند :
ان کان الابوان انما عظم حقهما علی اولادهما لاحسانهما الیهم فاحسان محمد و علی الی هذه الامة اجل و اعظم فهما بان یکونا ابویهم احق
اگر حق پدر و مادر بر فرزند زیاد است به خاطر نیکی و احسانی است که به فرزندان خود می نمایند بنابر این احسان و نیکی محمد و علی بر این امت بیشتر و بزرگتر است پس سزاوارترند که آن دو بزرگوار دو پدر ایشان باشند.
امام باقر علیه اسلام فرمودند :
من اراد ان یعلم کیف قدره عندالله فلینظر کیف قدر ابویه الافضلین عنده محمد و علی
هر کس میخواهد بداند که چقدر در نزد خداوند مقام و منزلت دارد پس بنگرد که دو پدر برتر او محمد و علی چه اندازه در نزد او احترام و مقام دارند.
امام صادق علیه اسلام فرمودند :
من رعی حق ابویه الافضلین محمد و علی لم یضره ما اضاع من حق ابوی نفسه و سائر عبادالله فانهما یرضیانهم بسعیهما
کسی که حق دو پدر برتر خود محمد و علی را رعایت کند ، اگر حق پدر و مادر خود و سایر بندگان خدا را ضایع کرده ضرر و زیانی به او نخواهد بخشید زیرا محمد وعلی با کوشش خود آن ها را خشنود و راضی خواهند کرد.
امام کاظم علیه السلام فرمودند :
یعظم ثواب الصلاة علی قدر تعظیم المصلی علی ابویه الافضلین محمد وعلی
ثواب نماز به اندازه تعظیم و احترام نمازگزار نسبت به دو پدر برتر خود محمد و علی بیشتر می شود.
امام رضا علیه السلام فرمودند :
اما یکره احدکم ان ینفی عن ابیه و امه الذین ولداه ؟ قالو : بلی والله. قال : فلیجتهد ان لا ینفی عن ابیه و امه الذین هما ابواه الافضا من ابوی نفسه
آیا کسی را که از پدر و مادر نژادی خودش دور نمایند ناراحت نمی شود؟
گفتند : چرا سوگند به خدا !
فرمود : پس سعی کنید شما را از پدر و مادری که از پدر و مادر نژادی شما برترند دور ننمایند.
امام جواد علیه السلام در آن هنگام که شخصی در حضور حضرتش گفت : من محمد و علی را چنان دوست می دارم که اگر مرا قطعه قطعه یا ریزه ریزه کنند دست از محبت آنها بر نمیدارم ، فرمودند :
لاجرم ان محمد و علیا معطیاک من انفسهما ما تعطیهما انت من نفسک انهما لیستدعیان لک فی یوم فصل القضاء ما لایفی ما بذلته لهما بجزء من مائة الف جزء [من ذلک] .
بدون تردید محمد وعلی آن مقدار پاداش به تو میدهند که در راه آن ها از خود محبت نشان داده ای آنان در روز قیامت آن قدر برای تو درخواست می نمایند که آن چه را تو برای انان بذل نموده ای یکصد هزارم آن را وفا نکند.
امام هادی علیه السلام فرمودند :
من لم یکن والدا دینه محمد و علی اکرم علیه من والدی نسبه فلیس من الله فی حل و لا حرام و لا قلیل و لا کثیر
کسی که دو پدر دینی او یعنی محمد و علی در نزد او گرامی تر از پدر و مادر نژادی او نباشد در واقع از دین خدا - نه از حلالش و نه از حرامش و نه کم و نه زیاد - بهره ای نبرده است .
امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند :
من آثر طاعة ابوی دینه محمد و علی علی طاعة ابوی نسبه ، قال الله عزوجل له : لاوثرنک کما آثرتنی و لاشرفنک بحضرة ابوی دینک کما شرفت نفسک بایثار حبهما علی حب ابوی نسبک
کسی که اطاعت دو پدر دینی خود محمد و علی را مقدم بر اطاعت پدر و مادر نژادی خود نماید خدای متعال به او می فرماید : هر آینه تو را مقدم می دارم و به تو ارزش می دهم چنانکه تو مرا مقدم داشتی و به تو در حضور دو پدر دینی تو شرافت و شخصیت میدهم چنان که تو خود را با ترجیح دادن محبت آن ها بر پدر و مادر نژادیت شخصیت و شرافت دادی.
منابع :
تفسیر امام عسکری علیه السلام : 329-333
بحارالانوار : 259/23 ح 8 و 8/36 ح 11
ترجمه القطره : ج2 ص20